zurkowski wojciechWojciech Żukrowski – to pisarz, dziennikarz, scenarzysta, prozaik, poeta, eseista, krytyk literacki, poseł na Sejm PRL VI, VII, VIII i IX kadencji.

Urodził się 14 kwietnia 1916 r. w Krakowie. Studiował na Wydziale Prawa i na Wydziale Humanistycznym UJ, ukończył filologię polską na uniwersytecie we Wrocławiu. Należał do katolickiej organizacji "Odrodzenie".
Debiutował na łamach "Kuźni Młodych" w 1934 r. W 1939 r. walczył m.in. w obronie Narwi pod Różanem i na Lubelszczyźnie. Okupację przetrwał w Krakowie. Po wojnie oficer Ludowego Wojska Polskiego, aktywnie włączył się w działalność Związku Literatów Polskich.
W latach 1953-1954 korespondent wojenny w Północnym Wietnamie, potem dotarł do Laosu i Chin. Był też radcą kulturalnym ambasady polskiej w Indiach. Związany mocno z Warszawą, członek zespołu redakcyjnego miesięcznika "Widnokręgi", współpracownik dwutygodnika "Nowe Książki".
Właściwym debiutem książkowym Żukrowskiego był wydany konspiracyjnie w 1943 r. zbiór poetycki "Rdza". Pisarski rozgłos przyniósł mu jednak cykl opowiadań o tematyce żołnierskiej i okupacyjnej "Z kraju milczenia" (1946), a zwłaszcza utwór "Lotna" zekranizowany przez Andrzeja Wajdę.
To w tych opowiadaniach ujawniły się znamienne cechy jego pisarstwa: niezwykła plastyczność, ekspresja języka, intensywne przeżywanie i odtwarzanie urody świata, swoboda w kreśleniu sylwetek bohaterów, swoisty liryzm.
Osobny rozdział jego pisarskiej twórczości stanowią scenariusze filmowe. Przez lata współpracował z reżyserem Jerzym Passendorferem.
Jedną z najgłośniejszych jego książek były "Kamienne tablice". Książka wywołała sensację śmiałymi na owe czasy, zmysłowymi scenami miłosnymi. Ewa i Czesław Petelscy nakręcili na jej podstawie film, uznany jednak za nieudany, w przeciwieństwie do literackiego pierwowzoru.
Wojciech Żukrowski był też pisarzem dla dzieci. Jego barwne, groteskowo-fantastyczne "Porwanie w Tiutiurlistanie" czytały chętnie i dzieci, i ich rodzice. M.in. za nią otrzymał od dzieci Order Uśmiechu.
W latach 1986-1989 Żukrowski pełnił funkcję prezesa ZLP,1982-1988 przewodniczący polskiej sekcji IBBY (International Board of Books for Young People), był także członkiem Pen-Clubu, posłem na Sejm.
Zmarł 26 sierpnia 2000 r. w Warszawie. Pochowany został wraz z żoną na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

 

Otrzymał liczne nagrody:

1953 - nagroda państwowa III stopnia za powieść "Dni klęski"
1954 - nagroda miasta Wrocławia
1955 - nagroda literacka im. Pietrzaka za książkę "Dom bez ścian"
1961 - nagroda literacka II stopnia Ministra Obrony Narodowej za powieść "Skąpani w ogniu"
1965 - nagroda zespołowa I stopnia Ministra Kultury i Sztuki za scenariusze
1967 - nagroda literacka im. Pietrzaka za powieść "Kamienne tablice"
1969 - nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki
1976 - Order Budowniczych Polski Ludowej
1976 - nagroda miasta Warszawy
1977 - nagroda Prezesa Rady Ministrów
1978 - nagroda państwowa I stopnia
1988 - nagroda specjalna Ministra Obrony Narodowej
2000 - nagroda literacka im. Władysława St. Reymonta

 

Książki jego autorstwa:

1943 Rdza
1944 Bal w agreście
1946 Porwanie w Tiutiurlistanie
1946 Z kraju milczenia
1947 Piórkiem flaminga czyli opowiadania przewrotne
1948 Ręka ojca
1948 Wiersze
1951 Mądre zioła
1952 Córeczka
1952 Szabla Gabrysia
1952 Słoneczne lato
1952 Dni klęski
1953 Poszukiwacze skarbów
1954 W kamieniołomie i inne opowiadania
1954 Dom bez ścian. Dziennik pobytu w Wietnamie
1955 Ognisko w dżungli. Opowieści i baśnie z Wietnamu
1955 Desant na Kamiennej Wyspie
1956 Wybór opowiadań
1957 Mój przyjaciel słoń
1957 Kantata
1957 Opowieści z dreszczykiem
1958 Okruchy weselnego tortu
1960 Wędrówki z moim Guru
1961 Skąpani w ogniu
1961 W królestwie miliona słoni
1964 Nieśmiały narzeczony
1965 Opowieści z Dalekiego Wschodu
1966 Kamienne tablice
1967 Szczęściarz
1968 Noce Ariadny
1969 Lotna
1970 Kierunek Berlin
1972 Wybór opowiadań
1973 Karambole
1973 W głębi zwierciadła. Gawędy o pisarzach i książkach
1976 Plaża nad Styksem
1978 Ostrożnie ze Złotym Lisem
1979 Białe zaproszenie i inne opowiadania
1980 Zapach psiej sierści
1983 Opowiadania z czasu wojny
1986 Na tronie w Blabonie
1989 Kamienny pies. Baśnie wietnamskie
1989 Rozmowy o książkach
2000 Czarci tuzin
2002 Zsyp ze śmietnika pamięci

 

MGBP Filia w Budach Gł. poleca książki tego autora:

  • Porwanie w Tiutiurlistanie
  • Na tronie w Blabonie
  • Piórkiem flaminga czyli opowiadania przewrotne
  • Córeczka
  • Szczęściarz
  • Kamienne tablice
  • Ostrożnie ze Złotym Lisem
  • Nieśmiały narzeczony
  • Skąpani w ogniu
  • Z kraju milczenia
  • Opowieści z Dalekiego Wschodu

 

Wojciech Żukrowski (1916-2000)